HOME
| Home | English version English version | Links | Contact Us | New Site |
Main Menu
ΑΡΧΙΚΗ
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΑΣ
ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΜΑΘ/ΤΩΝ
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ
Βήμα Πρωταγωνιστών
ΔΡΩΜΕΝΑ
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΑΡΧΕΙΟ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ADMIN
Statistics
Επισκέπτες: 2284482
"ΜΑΡΜΑΡΑ":"ΜΕΓ΄ ΑΛΕΞΑΝΤΡΟΙ ΚΑΙ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΕΣ" ΠΑΡΑΛΗΡΟΥΝ
03.09.13

 

 

 ΠΛΗΡΗΣ ΤΙΤΛΟΣ:  "ΜΑΡΜΑΡΑ":  "ΜΕΓ΄ ΑΛΕΞΑΝΤΡΟΙ ΚΑΙ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΕΣ"  ΠΑΡΑΛΗΡΟΥΝΤΕΣ

 

"Με τον τίτλο «Να σώσουμε τα αριστούργημά μας» και φωτογραφία της Νίκης της Σαμοθράκης που εκτίθεται στο Λούβρο κυκλοφορεί σήμερα η γαλλική εφημερίδα Le Parisien.

 

Σήμερα ξεκινά το έργο της αποκατάστασης της θρυλικής «Νίκης της Σαμοθράκης» που εκτίθεται στο Λούβρο.

 

Το έργο θα κοστίσει σχεδόν 4 εκατομμύρια ευρώ, γράφει στον υπότιτλό της η εφημερίδα.

 

«Μην εγκαταλείψετε τη Νίκη» είναι ο τίτλος του κειμένου στο εσωτερικό της εφημερίδας".

 

                                                ***

 

Καλά, βρε,"παιδιά της Σαμαρίνας"  από τη...Γαλλία. Μην κάνετε κι έτσι.  Είπαμε, κάποιοι εχέφρονες και διαλλακτικοί, να μη μαλώνουμε  "δικά μας , δικά σας τα μάρμαρα" . Κι εσείς και οι Εγγλέζοι, πράγματι, τα μαζέψατε σε μια  "σκοτεινή"  εποχή από εδώ κάτω (κι όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά και από τις χώρες που ήκμασε ο πολιτισμός των "Ανατολικών λαών" , κι εκεί έγινε  μεγάλο "μάζεμα" ή   πλιάτσικο,όπως το χαρακτηρίζουν άλλοι) και τα διασώσατε. Και τα  φυλάξατε και τα συντηρήσατε και υπάρχουν "δι΄υμών και δι ημάς)"  μέχρι σήμερα. Να είσαστε καλά. Οφείλουμε να σας το αναγνωρίσουμε αυτό. (Και δεν είναι καθόλου ειρωνικό, όπως κάποιοι θα υποθέσουν).

 

Στην εποχή μας, βέβαια,εξέλειπαν οι μεγάλοι κίνδυνοι καταστροφής τους, που αντιμετώπιζαν  στους παλιούς   καιρούς.  Κι εκείνα, όμως, αν και "εκπατρισμένα" , δεν αρνήθηκαν τα καημένα επί σειρά ετών, να σας εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους για το "σωσμό" τους, αφού από τότε που τα μαζέψατε,αμφότεροι οι  "μεταφορείς" ( Γάλλοι και Εγγλέζοι),  τα εκμεταλλευτήκατε   μια χαρά, είτε πρόκειται για τη Νίκη της Σαμοθράκης, είτε για τα " μάρμαρα" της Ακρόπολης  (για να περιοριστούμε μόνο στην Ελλάδα και σε μερικά από τα κληροδοτήματά της, που σήμερα είστε κάτοχοί τους). Σας "έβγαλαν την υποχρέωση" και με το παραπάνω μια και σας έφεραν   πολύ τουριστικό  συνάλλαγμα ("πακτωλό", θα λέγαμε).

 

Θυμάμαι πριν 2 χρόνια, σε μια επίσκεψη στο Λούβρο. Προσπαθούσα  μέσα σε 3 ώρες παραμονής μου εκεί, να υπολογίσω το πλήθος των επισκεπτών.΄Ηταν αδύνατον! Τόσος κόσμος, μιλάμε.  Χιλιάδες ευρώ  εισπράξεις ημηρεσίως! Δεν πικράθηκα γι΄αυτό, εκείνη την ημέρα στο Παρίσι. Φτάνει που διασώθηκαν τα  " ελληνικά "μάρμαρα", συντηρήθηκαν και εκατομμύρια άνθρωποι απ΄όλο τον κόσμο τα βλέπουν και αποθαυμάζουν έναν ξεχωριστό πολιτισμό,που έδωσε φτερά στην επιστήμη, την τέχνη, την πολιτική , να πετάξουν και να "κουβαλήσουν" σ΄αυτό το  πέταγμα το μέλλον ολόκληρης της ανθρωπότητας.  

 

Αλλά, ομολογώ πως με "σκότωσε"  η γαλλίδα  ξεναγός μπροστά στο άγαλμα της Νίκης που εξηγούσε (με άθλια αγγλικά) σε κάποιους  ξένους την ιστορία του αγάλματος. ΄Εμεινε να εξηγεί , πάνω- κάτω 10 λεπτά, την καταγωγή και την τεχνοτροπία του και περισσότερο   από 20 λεπτά με πολλή υπερηφάνεια και άφθονα ...πονηρά,εθνικιστικά  υπονοούμενα , διηγήθηκε  την περιπέτεια της εύρεσης ,της  διάσωσης και της μεταφοράς του στο Παρίσι! ΄Ετσι,όμως, όπως τα έλεγε και τα τόνιζε, θα νόμιζε κανείς πως το  αγέρωχο άγαλμα πίσω της ,δεν ήταν παρά ένα  γαλλικό (ή μήπως  "γαλλατικό" από το χωριό του Αστερίξ;) κομψοτέχνημα ,που ...άγνωστο για ποιους λόγους βρέθηκε στη Σαμοθράκη, απ΄όπου το μάζεψαν οι Γάλλοι αρχαιολόγοι  (το δικό τους άγαλμα!) και το μετέφεραν με ασφάλεια στον...τόπο του. Αυτή η πικρή "γεύση"  μου έμεινε εμένα, ακούγοντας εκείνη την άθλια και εμφανώς άσχετη με την ιστορία κυρία, να  ξεναγεί και να ενημερώνει με ανακρίβειες, φανατισμό και εθνικισμό τους ξένους τουρίστες.

 

Λοιπόν, με αφορμή αυτό που διαβάσαμε παραπάνω  υπό τον τίτλο «Να σώσουμε τα αριστούργημά μας» της...αγαθής γαλλικής εφημερίδας, να πούμε τα εξής   και να τελειώνουμε: Η Νίκη της Σαμοθράκης δεν είναι δικό σας αριστούργημα.  Ούτε ,φυσικά, δικό μας. Κατά την άποψή μας, ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (επιστήμη, τέχνη, δίκαιο, γλώσσα κ.λπ), ανεξάρτητα από τον τόπο και το χρόνο που γεννιέται και αναπτύσσεται, αποκτά  διαχρονική και υπερ-κρατική-εθνική διάσταση. Ανήκει σε όλη την ανθρωπότητα.

 

Υπ΄αυτή την έννοια, τα αρχαία κινεζικά επιτεύγματα στην  ιατρική, οι  παρατηρήσεις των Ανατολικών λαών στην αστρονομία, τα θεωρήματα του Πυθαγόρα ,οι συμβουλές του Ιπποκράτη για την υγεία,  τα εκθέματα του Λούβρου στο Παρίσι , του Μουσείου στο Λονδίνο και στην Αθήνα, οι αρχαίες ελληνικές  τραγωδίες-κωμωδίες,  η Τζοκόντα...Και για να κάνουμε ένα χρονικό άλμα , η κατάκτηση της Σελήνης, η αποκρυπτογράφησ του DNA, τα πειράματα του διακτινισμού στο Δούναβη, ο μεγάλος επιταχυντής αδρονίων (LHC),  είναι επιτεύγματα δημιουργήματα  (άρα Πολιτισμός) του Ανθρώπου.

 

Μια , όμως, και αποφασίσατε (πάλι οι τότε ισχυροί),περιγράψατε και κατηγορηματοποιήσατε (μετά τη δημιουργία και  την  επικράτηση των εθνικών κρατών κατά το 18 και 19ο  αιώνα) τα στοιχεία που συνθέτουν την έννοια  του έθνους-κράτους κι επειδή εμείς εδώ σ΄αυτή τη χώρα, πληρούμε τα περισσότερα απ΄αυτά τα κριτήρια που θέλετε, για να λεγόμαστε ελληνικό, εθνικό κράτος ,θα λέγαμε πως  (κληρονομικώ δικαίω)  τα "προϊόντα " του πολιτισμού που  δημιουργήθηκαν εδώ  ,με βάση το διεθνές δίκαιο, αλλά και τη δεοντολογία των επιστημών, ανήκουν στη νεότερη Ελλάδα.  Δε νομιμοποιείστε, επομένως, παρά μόνο με το "δεκανίκι"   της χρησικτησίας   να διεκδικείτε (τουλάχιστον) την πατρότητα των εκθεμάτων που έχετε στο Λούβρο.

 

Είπαμε, εκμεταλλευτείτε τα  εσείς, συντηρήστε τα, κρατήστε τα ασφαλή, εκθέστε τα στους λαούς  να τα θαυμάσουν,αφού ακόμα δε  νιώσατε  την ηθική υποχρέωση να τα επιστρέψετε εκεί που γεννήθηκαν. Αλλά, μη γίνεστε προκλητικοί, θρασείς, αλαζόνες και γραφικοί. Δεν είναι τα  αριστούργήματά ΣΑΣ  αυτά στο Λούβρο.  ΄Ελεος! Τουλάχιστον ό,τι ελληνικό είναι ακόμα εκεί,  το παρα-κρατάτε ,λόγω  κακής πολιτικής - νομικής διαχείρισης του θέματος  από μέρους της ελληνικής πολιτείας,  τις ανισόρροπες κραυγές της Μελίνας  και της ελληνικής "βιομηχανίας ενημέρωσης"  (δες συνημμένα στη συνέχεια)  και άλλων λόγων,που άπτονται κυρίως της δυσλειτουργίας της παγκόσμιας ηθικής και επιστημονικής  δεοντολογίας. ( Βέβαια,το ζήτημα  της επιστροφής των "μαρμάρων"  έγινε τώρα πια   πολτικό και λιγότερο  επιστημονικό ή νομικό  και έτσι πρέπει να λυθεί και όχι με εθνικιστικά παραληρήματα και νομικά τερτίπια και από τις δυο εμπλεκόμενες πλευρές).

 

Η αχαριστία στην αρχαία ελληνική εποχή ήταν ποινικό αδίκημα. Εμείς θα  προσθέταμε  και τον εθνικισμό.  Κι αυτός  θα πρέπει να είναι ποινικό αδίκημα. Κι εσείς, εκεί στη Γαλλλία, έχετε εθνικισμό που σπάζει τη γραμμή του" κόκινου" και μαζί τα... νεύρα των άλλων. (π.χ. Μιλήστε στη Γαλλία σε εστιατόριο αγγλικά και θα μείνετε νηστικοί).

 

Κουλάρετε λίγο, ηρεμήστε! Δεν υπάρχουν  πια  "Mέγα -Αλέξαντροι και Ναπολέοντες" . Οι μόνοι που κυκλοφορούν ή απόμειναν ακόμα , είναι κάτι γραφικοί και δυστυχισμένοι τύποι στους δρόμους και τα ψυχιατρεία!



                                              ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ

                 ΗΟΜΟ-NATURALIS.GR (ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ)
 ____________________________________________________


                                                   13.10.09
"...Στις 7/07/2009, απέστειλα επιστολή (συνημμένη) στη δημοσιογράφο της εφημερίδας σας κυρία Μαίρη Αδαμοπούλου ,ως απάντηση σε όσα εξέθεσε στο Βιβλιοδρόμιο ΤΩΝ ΝΕΩΝ (4-5/7/2009 σελ.14) αναφορικά με τα γλυπτά του Παρθενώνα υπό τον πυχιαίο τίτλο “Η βέβηλη κλοπή...” Στην επιστολή-απάντησή μου, (στο τέλος της οποίας ανέγραφα το ονοματεπώνυμο,την ιδιότητα,το τηλέφωνο και την ταχυδρομική μου διεύθυνση), εξέθεσα τη διαφωνία μου σε όσα εκείνη υποστήριζε ,αναφερόμενη σε καθαρά ιστορικά ερωτήματα, όπως: Η αφαίρεση των γλυπτών του Παρθενώνα από τον ΄Ελγιν και η μεταφορά τους στην Αγγλία ήταν κλοπή ή νόμιμη ενέργεια; Μήπως ήταν καλύτερα που μεταφέρθηκαν τα μάρμαρα σε ασφαλή θέση τα δύσκολα εκείνα χρόνια που τα αρχαία μνημεία ήταν εκτεθειμένα στην αρχαιοκαπηλία, και την καταστροφή από επιδρομές, αδιαφορία, αφέλεια,αλλά και από το φανατισμό των ντόπιων; “ 'Επλεναν” οι συντηρητές του μουσείου του Λονδίνου με “χλωρίνες” και αιχμηρά αντικείμενα απόξεσης τα γλυπτά ή όλα αυτά ήταν ελληνικές “διαδόσεις”για ευνόητους λόγους;

Εκτός από τα παραπάνω, στην επιστολή εκείνη γινόταν ιδιαίτερη μνεία της σημασίας της υπεύθυνης και αντικειμενικής -επιστημονικής ενημέρωσης των αναγνωστών της εφημερίδας Πράγματι, στις απόψεις της κυρίας Αδαμοπούλου, διέκρινε κανείς την έλλειψη παράθεσης επιχειρημάτων και της άλλης πλευράς, που θα μπορούσαν να ανατρέψουν ή έστω να θέσουν υπό αμφισβήτηση τις απόψεις της δημοσιογράφου και να προκαλέσουν διάλογο. Ευδιάκριτα, επίσης, στο κείμενο εκείνο ήταν και τα στοιχεία ενός άκριτου εθνικισμού και μιας απαξιωτικής έως και προσβλητικής αναφοράς στην κουλτούρα ενός άλλου λαού, που “έσταζαν” από τη δημοσιογραφική πένα , όπως κάθε καλοπροαίρετος αναγνώστης μπορούσε να διαπιστώσει.

Στις 17/07/2009 στη στήλη “e-mail” της κυρίας Φοίβης Αθηναίου, δημοσιεύτηκε η παραπάνω επιστολή μου, αλλά “κολοβωμένη”, ειδικά στα “επίμαχα” σημεία της επί των οποίων στηρίζαμε τις διαφορετικές απόψεις μας σε σχέση με κείνα που υποστήριζε η δημοσιογράφος για το ιστορικό αυτό ζήτημα. Το αποτέλεσμα, βέβαια, αυτού του ακρωτηριασμού ήταν η επιστολή μου να καταστεί τελικά αποδεικτικά άτονη (που είναι και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα της επιχείρησης “συρραφή κειμένου”) και σε μερικά σημεία ασαφής.

Στη συνέχεια αυτής της (λίαν επιεικώς χαρακτηριζόμενης) απρέπειας, της επιλεκτικής, δηλαδή,παράθεσης των αποσπασμάτων της επιστολής, η υπεύθυνη της στήλης κυρία Φοίβη (όπως αυτοαποκαλείται), σχολιάζοντας το περιεχόμενο της επιστολής μου, διαπράττει δημοσιογραφική αθλιότητα (και όχι απρέπεια τούτη τη φορά).Συγκεκριμένα, χαρακτηρίζει την παράθεση της ιστορικής μου άποψης όχι ως επστημονική θέση ενός ειδικού, αλλά ως “δουλικότητα προς τους ξένους”,όπως γράφει ακριβώς.

Παρακάτω, τραβώντας στα άκρα τα κακόβουλα σχόλιά της και ξεπερνώντας κάθε όριο δημοσιογραφικής δεοντολογίας, αποφαίνεται, ούτε λίγο ούτε πολύ, πως αυτή η...δουλικότητά μου προς τους ξένους (εν προκειμένω προς τους Εγγλέζους) βαπτίζεται ως “επιστημονική αλήθεια, όπως τα οικονομικά συμφέροντα βαπτίζονται “πόλεμοι για την πίστη, τη θρησκεία, την επιστήμη”. Ο συνειρμός εδώ, πως πιθανότατα να υποκρύπτονται και οικονομικά συμφέροντα πίσω από αυτή τη δουλικότητα, που τη βάπτισα “επιστημονική αλήθεια”, είναι πλέον ή εμφανής. Σε απλά και... λαϊκά ελληνικά, δηλαδή, η κυρία διατείνεται πως “τα παίρνω” κιόλας από τους Εγγλέζους. Πιθανόν να είμαι κανένας πράκτοράς τους (να, και η πανταχού παρούσα νεοελληνική αρρώστια της “πρακτολογίας”), για να τολμώ να λέω τέτοια πράγματα.

΄Ετσι, μόνο φαίνεται πως μπορεί να αντιληφθεί και να δικαιολογήσει η κυρία Φοίβη την εμμονή μου να υποστηρίζω την επιστημονική, αλλά....αντεθνική μου άποψη ότι η “κλοπή” των μαρμάρων ίσως ήταν “ένα κακό”, αλλά τελικά “ουδέν κακόν αμιγές καλού”, αφού διασώθηκαν και διατηρήθηκαν μέχρι σήμερα σε άριστη κατάσταση στο μουσείο του Λονδίνου. Τέτοια, όμως, άποψη δε χωρεί σε ”εθνικά”ζητήματα. Για την αντίληψη της υπερεθνικόφρονος δημοσιογράφου “όστις δεν είναι υπέρ΄ημών, είναι καθ΄ημών”. Και τα τσεπώνει κιόλας, μας λέει η κυρία Φοίβη!

Αλλά, δε σταματά εδώ τον κατήφορό της η δημοσιογράφος.΄Εμπλεος οργής και απέχθειας για την επιστημονική μου... κατρακύλα, με “ανακαλεί στην τάξη” και συγκεκριμένα στο επιστημονικό “ερεύνα”,που ,κατά τα τα λεγόμενά της, δε διακρίνει την ιστορική μου άποψη. Η επιστημονική μου θέση είναι...”ταρατατζούμ”, όπως, ακριβώς, χαρακτηρίζει συλλήβδην το περιεχόμενο της επιστολής-απάντησής μου. Με τέτοιο αντεθνικό έγκλημα που διέπραξα, κατά την κυρία Φοίβη,“ας μη γεννιέμαν ντιπ”, όπως έλεγε ο oρεσίβιος ενωματάρχης στον αντάρτη, που δικαζόταν ως πράκτορας των Ρώσων κομμουνιστών: “Ρε, προδότη της πατρίδας, ας μη γεννιέσαν ντιπ,εσύ,ρε”!

Κι ενώ θα περίμενε κανείς, μετά από τέτοιες ύβρεις (με τη νεοελληνική σημασία του όρου), τουλάχιστον να σταματήσει η κυρία Φοίβη τη συκοφαντική της ολισθηρότητα, την Τρίτη, 21 Ιουλίου 2009, στη στήλη της πάλι, επανέρχεται στο θέμα και παραθέτει επιστολή αναγνώστη της, (υπογράφει “Τάκης Συν”), ο οποίος παίρνει τη σκυτάλη και με τη σειρά του με “περνάει γενεές δεκατέσσερες” για όσα “αντεθνικά-αντιεπιστημονικά” παρέθεσα στην επιστολή μου. Με αποκαλεί στο γράμμα του (καμιά δεκαριά, ίσως και περισσότερες, φορές) “δόκτορα”(και δώστου “δόκτορα”),που θα έπρεπε να ντρέπομαι να υποστηρίζω, όντας ΄Ελληνας, τέτοια πράγματα και πως “ο δόκτορας τραβάει ζόρι”,όπως γράφει, γιατί υποστηρίζω πως η καταστροφική μανία των Ορθοδόξων ήταν μια από τις σοβαρότερες αιτίες της απώλειας τόσων αρχαίων μνημείων. Αυτό δεν έγινε ποτέ ,φαίνεται να πιστεύει ο επιστολογράφος,αφού “η Ακρόπολη στέκεται εκεί χιλιάδες χρόνια...”!

Λέει και τι δε λέει ο εν λόγω κύριος, πάντα σε ύφος ειρωνικό, απαξιωτικό, προσβλητικό,αλλά κάπου τελεώνει το γράμμα-ποταμός, και αναλαμβάνει να το κλείσει και να το σφραγίσει η ίδια η κυρία Φοίβη με την εξής...αοιδι(α)στική επωδό : “Να αφιερώσουμε απλώς το τραγούδι του Βασίλη Τσιτσάνη αγαπητέ Τάκη .“Ντόκτορα,ντόκτορα δεν μπορώ/ντόκτορα σώσε μια καρδιά/που ναι τώρα πληγωμένη/κι άρρωστη βαριά”. (Αυτό δείχνει να είναι και το “κλου” της επιστολής. Μια καθαρή, δηλαδή, και ...επιστημονικότατη απάντηση της κυρίας Φοίβης με την υπογραφή του αείμνηστου χασισοστιχάκια Τσιτσάνη ,δια χειρός κυρίας Φοίβης...δια-τεθειμένης).
 
______________________________________________________________
... Δράττομαι, όμως, απ' αυτό της ευκαιρίας να επισημάνω το σοβαρότατο και άκρως ενδιαφέρον ζήτημα,που έχει να κάνει με τον τρόπο που αντιλαμβάνονται τα ΜΜΕ την αντικειμενική και ισόρροπη ενημέρωση του κόσμου, ειδκά σε θέματα που διαμορφώνουν την ιστορική συνείδηση ενός λαού και μορφοποιούν τη στάση του απέναντι στους υπόλοιπους λαούς.. Αν λάβει κανείς υπόψη του,μάλιστα, πως η επιρροή των ΜΜΕ είναι καταλυτική στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, ειδικά στα αποκαλούμενα “εθνικά” θέματα, αντιλαμβανόμαστε όλοι τη σημασία της αντικειμενικής πληροφόρησης,που πρέπει να παρέχουν σε κάθε κατεύθυνση όλοι οι φορείς των ΜΜΕ. Και σε αυτό πάνω θέλουμε να σταθούμε :

...Τα όρια,που ξεχωρίζουν την ιστορία και τη δημοσιογραφία πολλές φορές δεν είναι ευδιάκριτα όχι μόνο στους μη ειδικούς αλλά και στους ίδιους τους θεράποντες της ιστορίας και της δημοσιογραφίας .Αυτό έχει ως συνέπεια,ο ένας να “εισβάλλει στα χωράφια του άλλου” ατιμωρητί και η σύγχυση,ως προς το τι είναι ιστορική ενασχόληση και τι δημοσιογραφική, να είναι εκτεταμένη και απόλυτη. Και αν μεν, η σύγχυση αυτή περιορίζεται σε μια ακαδημαϊκή αντιπαράθεση μεταξύ των εμπλεκομένων ιστορικών και δημοσιογράφων,έχει καλώς.Αν όμως τροφοδοτεί και προκαλεί εθνικιστικούς παροξυσμούς και χαράσσει-διαμορφώνει μάλιστα και εθνικές γραμμές ,τα πράγματα αλλάζουν.Τότε ο ιστορικός ή ο δημοσιογράφος που δε θέλει να αντιληφθεί τον πραγματικό του ρόλο και να μείνει σ΄αυτόν, έχει τεράστια ευθύνη απέναντι στην επιστήμη του ,αλλά πρωτίστως απέναντι στην έννοια άνθρωπος. Σε αυτή την περίπτωση οι άλλοι,κι από τις δύο πλευρές, που αρνούνται να εμπλακούν σε τέτοια επικίνδυνα παιχνίδια (οι αστράτευτοι, για να το πούμε αλλιώς), οφείλουν να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους, να σφυροκοπήσουν,ακόμα και να τιμωρήσουν τους επιλήσμονες συναδέλφους τους.

Με αυτή την παρατήρηση,μπορούμε να αντιληφθούμε πως οι εθνικισμοί,οι ρατσισμοί,οι κάθε είδους φονταμενταλισμοί δε διαμορφώνονται μόνο από τις στρεβλές ιστορκές πένες του παρελθόντος. Αυτές έχουν τη βαρύτερη, βεβαια, ευθύνη.Γιατί,είναι σε όλους γνωστό πως πάμπολλοι παραδοσικοί στορικοί ανά τους αιώνες, εξέλαβαν την ιστορία άλλοτε ως χόμπυ και άλλοτε ως “επιστήμη” για δικιά τους “εξυπηρέτηση” και αντί να ιστορούν, μυθ-ιστορούν,παραδίδοντας στις κατοπινές τους γενιές στρεβλά,πλανημένα και χαλκευμένα ιστορικά προϊόντα. Αυτή η “ιστορία” αιώνες τώρα ,δυστυχώς, διδάσκει και διαμορφώνει σε λαούς “ήθος””,πρωτίστως εθνικό. Φαίνεται,όμως ,όπως είπαμε ,πως εκτός από αυτούς, μεγάλο μερίδιο στην καλλέργεια, της μισαλλοδοξίας και της “διεστραμμένης” ιστορικής μνήμης, έχουν και οι σύχρονοι, καθεστωτικοί ιστορικοί και δημοσιογράφοι, ειδικά, όταν τη συντηρούν και την επιβάλλουν.

...Προτείνω, όμως, για το συγκεκριμένο αυτό ζήτημα, να “ανοίξετε” τις σελίδες των εφημερίδων σας ,να γίνει ένας γόνιμος διάλογος μεταξύ των ειδικών, να ακουστούν όλες οι απόψεις, ειδικά οι “αιρετικές”,για να μπορέσει κάποτε αυτός ο λαός να αντιληφθεί πως με τα τσιτάτα, τις κορώνες και τις εθνικιστικές υστερίες-κραυγές δε γράφεται “εθνική” ιστορία .Γράφεται μόνο με γνώση, νηφαλιότητα,αξιοπρέπεια και προπαντός αντικειμενικότητα.
Πολλά χρόνια τώρα,ως λαός, έχουμε χάσει το τρένο σε πολλά.Η νέα εποχή, μας καλή τώρα να επιβιβαστούμε σε... αεριωθούμενο. Δεν προλαβαίνουμε. Αν συνεχίσουμε να κουβαλάμε αυτά τα σκουριασμένα βαρίδια και δε βιαστούμε να τα πετάξουμε ,θα χάσουμε πάλι το όχημα.Και θα είναι κρίμα για ένα λαό που δεν του αξίζουν τα χειρότερα.!

Νίκος Αδαμόπουλος,διδάκτορας Ιστορίας

....

Αγαπητά"ΝΕΑ",
Η κυρία Μαίρη Αδαμοπούλου εκθέτει  στο "Βιβλιοδρόμιο" (4-5/7/09,σελ.14) τις απόψεις της για τη "βέβηλη κλοπή" των γλυπτών του Παρθενώνα από τον ΄Ελγιν, όπως λέει, σχολιάζει επικριτικότατα τον τρόπο συντήρησης-προστασίας τους από τους υπεύθυνους του Βρετανικού μουσείου και μέμφεται τη σθεναρή άρνησή του να τα επιστρέψει  στο χώρο απ' όπου τα αφαίρεσε ο λόρδος πρόγονός τους το 1801.
Επειδή,
α. στο άρθρο (;) αυτό υπάρχουν πολλές ανακρίβειες,αλλά και ευδιάκριτο σε όλο σχεδόν το κείμενο ένα εθνικιστικό παραλήρημα της αρθογράφου και εν ταυτώ μια απαξιωτική αναφορά και προσβλητική κριτική σε ένα λαό με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, όπως είναι οι Εγγλέζοι και
β.οι αναγνώστες σας θα πρέπει να ακούσουν και τη διαφορετική άποψη,ειδικά των  ειδημόνων,για  να μορφώσουν σωστές ιστορικές θέσεις  επί του εν λόγω θέματος και όχι εθνικιστικές,
                                 Σας παρακαλώ
να δημοσιεύσετε αυτήν την απάντηση προς την αρθρογράφο σας για την αποκατάσταση της ιστορικης αλήθειας.
Κατ΄αρχήν,οφείλω να παραδεχτώ πως δε γνωρίζω ούτε μπόρεσα να διασταυρώσω την ιδιότητα της... συνονόματής μου κυρίας, αν είναι ,δηλαδή, εκτός από δημοσιογράφος και ιστορικός , ειδικότητα που είναι και η μόνη "καθ΄ύλην αρμόδια" (να το πούμε έτσι),για να αποφαίνεται με απόλυτες κρίσεις και εφετμές για  ένα ιστορικό ζήτημα σαν αυτό της αφαίρεσης των μαρμάρων του Παρθενώνα από τον ΄Ελγιν το 1801.
Αν η κυρία Αδαμοπούλου είναι και ιστορικός, είναι βέβαιο πως, και μόνο εξ αυτής  της ιδιότητάς της, θα επισημάνει αμέσως την ορθότητα των  επιχειρημάτων που θα εκθέσουμε στη συνέχεια  και θα παραδεχτεί πως  βρίσκεται εν επιστημονικώ αδίκω για όσα γράφει. Θα δικαιολογήσει επίσης την επίκρισή μας  για τον τρόπο που διατυπώνει τις απόψεις της, σε απόλυτο,δηλαδή, λόγο, ο οποίος, αν μη τι άλλο, είναι αδόκιμος ειστημονικά,αφού δεν προσκομίζεται,πέρα από τις εθνικιστικές "κορώνες", έστω και επιστημονικοφανή επιχειρήματα, για να στηρίξει του λόγου της το αληθές.
Αν πάλι,δεν είναι ιστορικός,ακόμα χειρότερα για την ίδια, επειδή, ως δημοσιογράφος μόνο, δε δικαιούται ούτε εξουσιοδοτείται από κανέναν επιστημονικό φορέα να διατυπώνει απόψεις που δεν εδράζονται στην επιχειρηματολογία και την ιστορική δεοντολογία  και, πέραν τούτων,  "ακούγονται"και εθνικιστικές  για θέματα που χρήζουν σοβαρών χειρισμών από ειδικούς, όπως είναι αυτό της επιστροφής των μαρμάρων στη χώρα μας. Η κυρία Αδαμοπούλου,με μόνη την ιδιότητα της δημοσιογράφου, μπορεί και δικαιούται να κάνει ρεπορτάζ ή άλλη δημοσιογραφική εργασία-έρευνα,δε δικαιούται όμως να ασχολείται με την ιστορία,ως ειδικός και να διατυπώνει, μάλιστα, και ιστορικό λόγο.
 Σήμερα,στις συντεταγμένες πολιτείες και στις πολιτισμένες κοινωνίες, που οι ρόλοι είναι (ή πρέπει να είναι) βιωματικοί και διακριτοί και δεν επιτηδεύονται ούτε υποδύονται,πλην εκείνων στα θεατρικά δρώμενα, η αντιποίηση δεν είναι μόνο πράξη λοίδωρη, αλλά σε πολλές μορφές της και ποινικά κολάσιμη. Το ερασιτεχνικό και το αμέθοδο,πρωτίστως το φανατικό, δεν είναι απλώς αστεία, αλλά και επικίνδυνα. Ιδιαίτερα στην Επιστήμη.
 Στη συστηματοποιημένη γνώση,οι κανόνες κατάκτησής της είναι αυστηρά προσδιορισμένοι και οι όροι επιτήδευσής της δεσμευτικοί για τους φορείς της. Η λαθρεπίβαση σε επαγγελματική συντεχνία, εξειδικευμένης γνώσης, είναι απαγορευμένη. ''Ελεύθερη είσοδος επισκεπτών'' και κατάληψη γνωστικού χώρου, που '' de jure et ipso jure'' ανήκει  σε άλλους , δεν επιτρέπεται. Γιατί, ο κομπογιανιτισμός, ο πιθηκισμός, το δήθεν, δεν είναι μόνο κωμικές μεταμφιέσεις. ΄Εχουν πρωτίστως και επικίνδυνες παρενέργειες.(Δες και  homo-naturalis.gr, ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ,
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α΄).
 Εκτός,βέβαια, αν ως ΄Ελληνες, θεωρούμε όλα τα παραπάνω ως "ψιλά γράμματα",αφού, σύμφωνα με την ευφυέστατη ρήση του Γιάννη Τσαρούχη, "στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις". Μετά από αυτά τα...διδακτικά (και συγγνώμη!),ας δούμε τις ανακρίβειες του άρθρου,που αναφέραμε πιο πάνω πως υπάρχουν και είναι πολλές και ευδιάκριτες.
 
1.Το φιρμάνι υπογράφεται με σφραγιστόλιθο από τον Σεγκέρ Αβδουλάχ Καϊμακάμη, αναπληρωτή του Μεγάλου Βεζίρη και είναι γνήσιο, επίσημο έγγραφο της Πύλης.  Με αυτό,  ο ανώτατος κρατικός υπάλληλος και αντικαταστάτης του Σουλτάνου,όπως είπαμε, εντέλλεται στις επίσημες οθωμανικές αρχές της Αθήνας να επιτρέψουν στον πρεσβευτή ΄Ελγιν και στους εργάτες του, να κάνουν με την ενδεδειγμένη προσοχή, όποιες εργασίες θέλουν στο ναό, ακόμα και να ανασκάψουν το λόφο,αν χρειαζόταν.Τέλος, ο εκπρόσωπος της Πύλης προστάζει να δοθεί η άδεια στον Ελγιν να πάρει ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ κομμάτια από τον Παρθενώνα έκρινε εκείνος πως μπορούσαν να  αποσπαστούν.
΄Αρα, είναι ψευδέστατη η επιβληθείσα πλύση εγκεφάλου στους Νεοέλληνες (με προεξάρχουσα διδασκάλισσα τη Μελίνα Μερκούρη), πως ο ΄Ελγιν έκλεψε τα μάραμαρα και τα μετέφερε στη Βρετανία   εν αγνοία των επισήμων αρχών, στη δικαιοδοσία των οποίων υπήγοντο τότε η διαφύλαξη, η συντήρηση και η "τύχη" γενικότερα των αρχαιοελληνικών μνημείων της Αττικής. Η κυρία  Αδαμοπούλου, μάλιστα, τιτλοφορεί με μεγαλογράμματα το άρθρο της "ΑΠΟ ΤΗ ΒΕΒΗΛΗ ΚΛΟΠΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΒΛΗΤΙΚΗ ΠΟΛΥΓΛΩΣΣΙΑ",προφανώς για να τονίσει αυτό, ακριβώς, που εμείς
υποστηρίζουμε ότι δεν έγινε. Την ίδια στιγμή,μάλιστα η ίδια (σε πλαίσιο) μνημονεύει το έγγραφο της Πύλης που επιτρέπει την...κλοπή και παραθέτει ένα  μέρος του , το σημείο που οι αρχές της Αττικής παίρνουν εντολή να μην παρεμποδίσουν τον ΄Ελγιν  να πάρει οποιαδήποτε κομμάτια από πέτρες ή μορφές.
Ορθά,λοιπόν,και με την "άδεια της αστυνομίας" πήρε ο Έλγιν τα μάρμαρα. Δεν τα έκλεψε αλλά του τα παραχώρησε με έγγραφο η επίσημη αρχή της Πύλης. Τώρα, 200 χρόνια μετά, είναι αστείο να λέμε πως το έγραφο δεν το... υπέγραψε ο Σουλτάνος και το υπέγραψε ο αντικαταστάτης του,άρα είναι άκυρο.Λες και ο Σουλτάνος είχε λόγο να αρνηθεί να  υπογράψει το συγκεκριμένο  έγγραφο,αν του το ζητούσε ο Πρέσβης.΄Ηταν τάχα περισσότερο...φιλέλληνας ο Σουλτάνος ή φιλότεχνος και θα αρνιόταν να υπογράψει ό,τι  ο εξουσιοδοτημένος αντικαταστάτης του υπέγραψε;
΄Οπως συμβαίνει σε κάθε εξουσία και δημόσια υπηρεσία,ο "ηγεμών",ο προϊστάμενος εγχωρεί αρμοδιότητες και σε άλλα πρόσωπα-υπαλλήλους και  δικαίωμα υπογραφής, ακριβώς για να υπάρχει αποκέντρωση και καταμερισμός αρμοδιοτήτων και ευθυνών. Άλλωστε,ότι όλα έγιναν νόμιμα, όσον αφορά το ζήτημα της απόσπασης και της μεταφοράς των μαρμάρων, και σύμφωνα με την ισχύουσα τότε νομιμότητα και  σε καμιά περίπτωση ο Σουλτάνος δεν εξαπατήθηκε από τον αναπληρωτή του στο έγγραφο με το οποίο χορηγούσε απόλυτη πληρεξουσιότητα στον Εγγλεζο πρέσβη της Πύλης ακόμα και να μεταφέρει  τα μάρμαρα, αποδεικνύεται και από το εξής: Να υποθέσουμε προς στιγμήν ότι συνέβη μια τέτοια εξαπάτηση.Όταν αποκαλύφθηκε,όμως, (γιατί ένα τέτοιο μεγάλο γεγονός, η αφαίρεση,δηλαδή, των γλυπτών από τον Παρθενώνα,δε θα μπορούσε να κρατηθεί μυστικό και θα είχε φτάσει αμέσως στα αυτιά του εξαπατημένου Σουλτάνου), εκείνος θα έπρεπε: 1.Να τιμωρήσει αυστηρά και άμεσα το δράστη ανώτατο  υπάλληλο και αντικαταστάτη του 2. Να απαιτήσει δια της διπλωματικής οδού από τους Εγγλέζους  να επιστραφούν πάραυτα τα κλαπέντα μάρμαρα στην Αθήνα, αν θεωρούσε ότι πράγματι είχε εξαπατηθεί από τον Έλγιν . Τίποτα,όμως, δεν έγινε από όλα αυτά, που σημαίνει ότι  Σουλτάνος απ-εδέχθη, ως νόμιμη την πράξη του Εγγλέζου Πρέσβη,αφού την προέβλεπε το επίσημο έγγραφο της Πύλης.(Η υποστηριζόμενη από κάποιους ύπαρξη   στα αρχεία  του βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών τουρκικού εγγράφου - διάβήματος διαμαρτυρίας του 1805 για την αρπαγή των γλυπτών και τη μεταφορά τους στην Αγγλία, δεν τεκμηριώνεται από πουθενά,αφού ποτέ δεν έχει δημοσιευτεί επίσημα).
 Να τελειώνουμε,λοιπόν, με αυτό το εθνικιστικό ντελίριο της κλοπής, γιατί και ως λαός και ως συντεταγμένη πολιτεία, όχι μόνο δε μας τιμά,αλλά και μας εκθέτει ανεπανόρθωτα. Ο ΄Ελγιν δεν προέβη σε καμιά παράνομη πράξη, πολύ περισσότερο σε κλοπή. Κι  αν υποστηρίζεται, και μάλιστα με επίσημη πολιτική γραμμή στην χώρα μας,αυτή η άποψη, είναι μόνο για εθνικιστική κατανάλωση. Δεν έχει καμιά ιστορική βάση και ουδείς σοβαρός ερευνητής, ΄Ελληνας ή ξένος, δέχτηκε ποτέ ή θα μπορούσε να στηρίξει μια τέτοια θέση.
2.Τα "μάρμαρα" τα μετέφερε ο  Ελγιν στη Βρετανία, όχι για να τα πουλήσει,όπως ισχυρίζεται η δημοσιογράφος (και ιστορικός;) κυρία Αδαμοπούλου, αλλά για να στολίσει με κάποια από αυτά το αρχοντικό του  και για να τα διαφυλάξει, τόσο από την Οθωμανική αδιαφορία, όσο και από την καταστροφική μανία των Ορθοδόξων νεοελλήνων.Οι Ελλαδικοί κατά τη βυζαντινή περίοδο,αλλά και αργότερα  κατέστρεφαν με πρωτοφανή μανία τα μνημεία της αρχαιότητας, για να χτίσουν πάνω σε αυτά εκκλησιές ("ες έδαφος φέρειν"), να τα χρησιμοποιήσουν ως οικοδομικά υλικά στις στάνες για τα ζωντανά τους ή στα κονάκια τους  και μέχρι την επανάσταση του ΄21, για να πουλούν πάσης φύσεως "μάρμαρα" στους "περιηγητές" και τους "λόρδους", που λυμαίνονταν εκείνη την περίοδο  τον ελλαδικό χώρο. Ο Μακρυγιάννης,μάλιστα, είναι εξοργισμένος στα απομνημονεύματα του για αυτή τη συμπεριφορά των Ελλήνων απέναντι στα μνημεία.-Να τα σεβόσαστε,να μην τα καταστρέφετε,να μην τα πουλάτε,τους συμβουλεύει.Εμείς γι αυτά πολεμήσαμε...

3.Ο ΄Ελγιν δεν ήταν φυσικά και ο αγνότερος των Εγγλέζων.Ούτε καμιά διάθεση έχουμε να τον "αγιοποιήσουμε" ούτε να τον αναγορεύσουμε σε φιλέλληνα (φιλότεχνος,ναι,ήταν). Οπωσδήποτε, είχε τους δικούς του ιδιοτελείς λόγους για να "μετακομίσει" τα μάρμαρα στην Αγγλία. Αλλά, και αν ο πρώτος λόγος δεν ήταν αυτός που μνημονεύσαμε (η σωτηρία των γλυπτών) και ήταν η αλαζονεία και ο κομπασμός του Λόρδου να στολίσει το νεόδμητο "παλάτι" του και πάλι δε μειώνει την αξία της μεταφοράς, αφού, εξαιτίας αυτής και χάριν αυτής, τα μάρμαρα είναι σήμερα ακέραια  και μάλιστα φυλαγμένα σε ένα από τα μεγαλύτερα και καλύτερα εξοπλισμένα μουσεία του κόσμου.Αν είχαν αφεθεί στην Ακρόπολη και δεν είχαν μεταφερθεί τότε, το πιθανότερο είναι σήμερα να είχαν καταστραφεί  ή εξαφανιστεί.
4.Είναι εντελώς ανυπόστατα αυτά, που αναφέρει η αρθρογράφος για βούρτσες,χλωρίνες και πατσαβούρια, που χρησιμοποίησαν οι ΄Αγγλοι για να ασπρίσουν τα μάραμαρα! Ε,ολίγη σεμνότης δε θα έβλαπτε. Στη χώρα μας, μέχρι χτες, η συντήρηση έργων τέχνης ούτε σαν έννοια ήταν γνωστή (εμείς, για παράδειγμα, στο αρχαιολογικό τμήμα δε  διδαχτήκαμε τίποτα σχετικό), ενώ στην Αγγλία ήδη από τον 1890, υπάρχει ειδικότητα συντήρησης έργων τέχνης. Να λέμε πως οι αχαιολόγοι του Βρετανικού μουσείου έπλυναν με χλωρίνες τα γλυπτά, πέρα από το ότι είναι "χωροφυλακίστικο" και σαν αστείο , εκθέτει και όσους αγνοούν πως η συντήρηση έργων τέχνης, ως επιστήμη, θεμελιώθηκε και αναπτύχθηκε στην Αγγλία. Λίγη αιδώς και λιγότερος εθνικισμός, αν μη τι άλλο επιβάλλονται, όταν μιλάμε για έναν άλλο λαό και μάλιστα πολύ πιο προχωρημένο και στην έννοια της δημοκρατίας και στις επιστήμες απ΄όσο εμείς οι Νεοέλληνες.
Αλλά,το ζητούμενο από αυτή την απάντησή μας δεν είναι, ούτε κατά διάνοια, να ψέξουμε την αρθρογράφο, αλλά για να επισημάνουμε, κάποιες ιστορικές αλήθειες που είναι απαραίτητο να λέγονται στη χώρα μας-και μάλιστα από Έλληνες-την οποία πολλοί ξένοι τη χαρακτηρίζουν ως χώρα που περισσεύει ο εθνκισμός και ο ρατσισμός. Δεν αξίζει η Ελλάδα τέτοιων χρακτηρισμών. Συγκεκριμένα,λοιπόν:
1.Τα πάσης φύσεως μνημεία του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού,δεν έχουν εξ αίματος κληρονόμους,αλλά ανήκουν στην πανανθρώπινη κοινωνία.
2.Τα συγκεκριμένα μνημεία(γλυπτά) του Παρθενώνα, ο ΄Αγγλος 'Ελγιν το 1801 τα μετέφερε στην Αγγλία με επίσημη άδεια από τις Οθωμανικές αρχές και, επομένως, η πράξη του δεν ήταν απάδουσα προς την επικρατούσα τότε νομιμότητα.
3.Το Βρετανικό μουσείο εκμεταλλεύτηκε οκονομικά τα γλυπτά,αλλά και τα διέσωσε και τα διατήρησε σε άριστη κατάσταση,όπως ιδίοις όμμασι, διαπιστώσαμε πολλές φορές. Κανείς δε γνωρίζει αν θα υπήρχαν σήμερα τα συγκεκριμένα μνημεία, αν ο ΄Ελγιν,έστω και για ιδιοτελείς λόγους, όπως είπαμε, δεν τα διέσωζε από την αδιαφορία των Οθομανών και την καταστροφική μανία των Ορθοδόξων Νεοελλήνων.
4. Η "καμπάνια" της Μελίνας Μερκούρη πριν χρόνια, δεν εξυπηρέτησε την υπόθεση της επιστροφής των γλυπτών στη χώρα μας. Αντίθετα,έδωσε όλα τα προσχήματα στην άλλη πλευρά να την τροχοπεδήσει και να τη μεταθέσει σε ανύποπτο χρόνο. Ειδικά, ο εντελώς αντιεπιστημονικός τρόπος  που έθεσε το θέμα της επιστροφής τους η μακαρίτισα, πληθωρική ηθοποιός, καθώς και η θυμική της συμπεριφορά, εξόργισαν όχι μόνο τους ειδικούς του μουσείου,αλλά και τη συντριπτική πλειοψηφία των ειδικών στον κόσμο, που σχημάτισαν την εντύπωση πως αντιμετωπίζουμε το θέμα σε επίπεδο "τζερτζελέ" (ένα ακόμα,δηλαδή, ελληνικό πανηγυράκι από εκείνα που ξέρουμε  εμείς εδώ να στήνουμε για "ψύλλου πήδημα".Το ζήτημα αυτό έπερεπε να τεθεί σε βάση επιστημονική και νομική και όχι σε πολιτική-εθνικιστική .Να αντιμετωπιστεί ακόμα συλλογικά για την επιστροφή  όλων των ελληνικών αρχαιοτήτων (όχι μόνο του Βρατανικού μουσείου).Να υποστηριχτεί, μάλιστα,με έμφαση,πρώτα από τη χώρα μας, η ανάγκη να επιστραφούν οι αρχαιότητες  σε όλες τις χώρες από τις οποίες αφαιρέθηκαν για οποιοδήποτε λόγο.
 Δυστυχώς,οι "κραυγές" της Μελίνας ("δώστε τα μάρμαρά μου πίσω"), αφαίρεσαν μαζί με τη νηφάλια και επιστημονική αντιμετώπιση του ζητήματος της επιστροφής και τα ελληνικά επιχειρήματά  γι αυτή. Για άλλη μια φορά,όπως και με τόσα άλλα θέματα (πχ Μακεδονικό), ο ερασιτεχνισμός,ο εθνικισμός,το δήθεν,η "πατσατσουλιά" αντικατέστησαν τα επιχειρήματα, την πειθώ, την επιστημονική  συμπεριφορά γενικότερα, αλλά και τη διεθνή νομιμότητα.
5.Το θέμα των αιρχοτήτων και όχι μόνο του Βρετανικού μουσείου, όπως τονίσαμε, πρέπει να τεθεί σε νέα βάση (εξ αρχής και μηδενικής) σε μια διευρυμένη συζήτηση,στην οποία θα συμμετάσχει η παγκόσμια κοινότητα και θα διεξαχθεί αποκλειστικά μεταξύ ειδικών και όχι πολιτικών ή διπλωματών. Στην επιστήμη, η μισαλλοδοξία,οι κραυγές και οι υστερίες δεν έχουν θέση. Αλλιώς, επιστρέφουμε στην εποχή της "πυράς" και του κυνηγίου μαγισσών.

 


     

Τελευταία ανανέωση ( 04.09.13 )
 
< Προηγ.   Επόμ. >
ENGLISH MENU
Front Page
Our id
Teaching lectures
Historical events
Historical pages
Facts
Newspaper
Blog
Search
E-mail


© 2005 – 2024 HOMO NATURALIS