(Το θέμα ανέβηκε στην  ISTORIKI DIMOSIOGRAFIA TIS EVOMDAS ("DROMENA" EDO KE PARAPERA"στις 23-2-2012)                

                                             "Τετάρτη, 22 Φεβρουαρίου 2012

                                         Παρέλαση με μούτζες στα Γιάννενα

 30 χρόνια στην εκπαίδευση είναι αρκετά, για να μπορεί κανείς να γνωρίζει καλά την ψυχοσύνθεση , τις “πεποιθήσεις” και τις  συμπεριφορές  των μαθητών-εφήβων-μετεφήβων που είναι σχεδόν στερεότυπα επαναλαμβανόμενες και ...επέκεινα χρόνου (διαχρονικές!), όσο καιρό, τουλάχιστον, κάθονται στα θρανία (αναφερόμαστε περισσότερο στους μαθητές-Λυκείου και τους φοιτητές). Με αφορμή λοιπόν τις μούτζες των μαθητών  στην... εξέδρα των επισήμων, να επιχειρήσουμε μια συνοπτική κατα-περι-γραφή  του ψυχισμού και της “αντίληψης” των μαθητών και των τρόπων που εκφράζονται. Να θυμίσουμε πως  οι μαθητές σ΄αυτή την ηλικία δεν έχουν μορφώσει σταθερή  “ιδεολογία”. Είναι “οπαδοί”, ευκαιριακοί τις περισσότερες φορές, επειδή ακόμα διαπλάθονται, “μορφώνονται”, εκ-παιδεύονται. Το ανώριμο της ηλικίας, αλλά και ο καταιγισμός των ερεθισμάτων που δέχονται από οικογένεια, σχολείο, παρέες-λοιπό εξωτερικό περίγυρο, ΜΜΕ, “πλήττουν” με μεγαλύτερη ένταση τους ανθρώπους αυτών των ηλικιών. Δοθέντος,μάλιστα, πως δε διαθέτουν επαρκή "εξοπλισμό άμυνας" (λογική αντίδραση), συνήθως λειτουργούν-απαντούν σε αυτά τα ερεθίσματα με μπόλικο συναισθηματισμό και φυσικά με περίεργη-ακατανόητη για πολλούς (ειδικά τους γονιούς), ακρισία.

 Σ΄αυτή την ερμηνεία μέσα είναι ενταγμένες και εξηγήσιμες  οι μούτζες των νεαρών στην παρέλαση για την επέτειο της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων (21-2-2012). Η κατατρύχουσα τη χώρα οικονομική κρίση αποτελεί μείζον  ερέθισμα αρνητικής συναισθηματικής έκφρασης-έξαρσης σε όλους τους ΄Ελληνες, αλλά είναι ιδιαίτερα αισθητή και μη ελέγξιμη ειδικά στις νεαρές ηλικίες. Οι επιπτώσεις που υφίστανται από αυτή την κρίση,  γίνονται περισσότερο αντιληπτές από άτομα της εφηβείας και μετεφηβείας ,επειδή ακριβώς είναι άμεσα ορατές και καμιά φορά καταλυτικές για τη ζωή τους, που “ξεκινά τώρα”. Δεν είναι λίγο πράγμα να έχεις (να σου έχουν επιβάλει) μια “στρωμένη” αντίληψη για τη ζωή και ξαφνικά να σε ξεβολεύουν,να σε πετάνε πακέτο στα ...αζήτητα και να σου λένε πως τώρα πια δε θα πορευτείς έτσι, αλλά αλλιώς. Για παράδειγμα,επί συναπτά μεταπολεμικά χρόνια ,η δεσπόζουσα-κυρίαρχη νοοτροπία του ΄Ελληνα γονιού  ήταν τούτη: “Μάθε, παιδί μου, γράμματα”. Σκίσου να μπεις σε μια σχολή, να πάρεις (“κουτσά- στραβά”) ένα χαρτί, να βολευτείς (η να σε βολέψουμε) κάπου, ή ακόμα, έτσι και βγάλεις καμιά “καλή” σχολή (ιατρική, πολυτεχνείο)  να τα “κονομάς τρελά” κιόλας.

Ξαφνικά, λοιπόν, ένα πρωί, αυτά τα γαλουχημένα με τέτοια αντίληψη-πεποίθηση παιδιά, ξυπνούν απότομα και μέσα στο άγουρο ξύπνημα, ακούνε μοιρολόγια, θρήνους, κοπετούς, (“θέλτε να ακούστε κλάηματα”). ΄Ενας πανικός,  η... έξοδος του Μεσολογγίου. Εκεί, παθαίνει ταράκουλο το παιδί,που έχει ανάγκη σ΄αυτή την ηλκία από πολλά ,αλλά ,ειδικά,  από προστασία,ασφάλεια και σταθερότητα. Με την οικονομική κρίση τα πάντα έχουν τεθεί πια σε επικίνδυνη αστάθεια, αβεβαιότητα. Η σφοδρή θυμική αντίδραση, επομένως,είναι αυτονόητη, αναμενόμενη και  συναρτημένη με αυτήν ακριβώς την αίσθηση της απώλειας του "εδάφους", της ανασφάλειας, του χάους και της αβύσσου που έρχονται. Κι επειδή, όπως είπαμε,  τα άτομα αυτά δεν είναι σε θέση ηλικιακά ( εδώ δεν είναι ούτε οι μεγάλοι πολλές φορές) να σταθμίσουν τα πράγματα, δεν έχουν τη λογική δυναμική να αναζητήσουν τις πραγματικές αιτίες των γεγονότων και των φαινομένων,να ασκήσουν την αρετή της αυτογνωσίας ,να αποδώσουν-καταμερίσουν ευθύνες, εύκολα ενστερνίζονται την “τρέχουσα” ΄και συνήθως απλοϊκή αντίληψη  της ερμηνείας -ανάλυσης (αίτια, αφορμές, συνέπειες) των γεγονότων. ΄Ετσι,  στη συγκεκριμένη  συγκυρία, στη δεινή οικονομική κρίση, ο πραγματικός φταίχτης,  ο αποδιοπομπαίος τράγος, είναι ο... Γερμανός, ο "πολιτικός", ο τοπικός “άρχοντας”, ο “ άλλος”  γενικώς και αορίστως (στον “άλλο” δε συμπεριλαμβάνονται ασφαλώς, ο καταδικός ή ο δικός τους άνθρωπος).  Εύκολα τώρα αυτή η  ψευδής -επιφανειακή ερμηνεία,  τροφοδοτεί τον ψυχισμό τους με σφοδρά κύματα αγανάκτησης, οργής, μίσους, περιφρόνησης, αηδίας για τους υπαίτιους, με όλα  εκείνα τα αρνητικά συν-αισθήματα, που είναι επιγεννήματα  τέτοιων ψυχικών φορτίσεων.

Οι μούτζες των μαθητών,λοιπόν, ήταν μια εντελώς θυμική, ασυνείδητα κατευθυνόμενη, εκτονωτική ενέργεια που ούτε για “κρέμασαμα” των δραστών είναι, ούτε και για έπαινο-επιβράβευση. Ο λόγος ένας: Από τη  μια,  να μη μαθαίνουν οι άνθρωποι απ΄αυτή την ηλικία  να αποδέχονται   την εύκολη, συνήθως ελεγχόμενη ερμηνεία  των γεγονότων και από την άλλη, να εθίζονται να μην εκτονώνουν τη φόρτισή τους, πάλι με “εύκολο” τρόπο και ειδικά σε στόχους που δεν είναι εκατό τοις εκατό σίγουρο πως εκείνοι   ευθύνονται για τη σημερινή τους δυστυχία  και μάλιστα περισσότερο από τους ...γονείς τους.